راجر پنروز و نوبل 2020
عموما کسانی که در نظریه ی سیاهچاله ها مطالعه کرده اند نام راجر
پنروز را به خاطر دارند که در دهه 1960 توانست با همکاری هاوکینگ و الیس قوانین
ریاضی سیاه چاله ها را پایه ریزی نماید. اینک پس از نیم قرن از جاافتادن نظریه، که
از مهمترین نظریات نجوم است این دانشمند انگلیسی، لیاقت دریافت نوبل 2020م. را
پیدا کرد.
سِر راجر پنروز (Sir Roger Penrose) (متولد ۸ اوت ۱۹۳۱) فیزیکدان و ریاضیدان
برجستهٔ انگلیسی است. وی تز دکترای خود را در دانشگاه کمبریج نوشت و در کالج بیرکبک لندن بود که توجهش از ریاضیات محض به فیزیک نجومی
توسط دنیس اسکیاما جلب شد. در سال 1964 تحولی
در ابزارهای ریاضیاتی ایجاد کرد و تجزیه و تحلیل خصوصیات فضا-زمان را وسعت داد. وی
با استفاده از ساختار دقیق هندسی فضا-زمان و
توجه بر روی توپولوژی فضا، روابط علی آنها را صورت ریاضی داد که در مقاله اش
تحت عنوان "رمبش گرانشی و تکینه های
فضا-زمان" منتشر شد.
خلاصه نوشتار وی این بود که اگر جسمی مانند یک ستاره ی در
حال مرگ، به جسمی اندازه ی یک نقطه رمبش کند، در این صورت هیچ چیز نمی تواند از گرانش آن رد شود و در واقع آن چنان قوی می شود که نوعی تکینگی را تشکیل می دهد.
این همان اساس سیاهچاله ها بود و بدین ترتیب قوانین حاکم بر این اجرام طبیعی؛ صورت
ریاضی به خود گرفت. بسیاری از دانستههای بشر در مورد سیاهچالهها حاصل کشفیات
پنروز است.
پنروز با کمک فیزیکدان نظریّه پرداز استیون هاوکینگ (1942-2018) و
جورج الیس (1939-)؛ توانست این قضایا را در توصیف ریاضی سیاهچالهها ارائه دهد. آنها
ثابت کردند ستارهای که جرم زیادی دارد، پس از نابودی به یک سیاهچاله تبدیل می شود.
سیاهچاله ی صورت دجاجه
مطالعات پنروز در نظریه سیاهچاله ها و انفجار بزرگ طی چند
دهه ادامه یافت و وی اکنون استاد بازنشستۀ دانشگاه آکسفورد است. چندی پیش او نظریۀ
جدیدش، توئیستر را مطرح کرد. در صورت اثبات این نظریه، باید شاهد بازنویسی بعضی از
قوانین اولیه فیزیک از جمله قانون جاذبه و نسبیّت عام باشیم. مطالعات کنونی پنروز
درباره ی آغاز جهان و نظریه مهبانگ (انفجار بزرگ) است که بیان می کند مهبانگ حاصل
برخورد سیاهچاله هاست. ایده اصلی متعلق به واهه گارزادیان از انستیتو فیزیک ایروان
ارمنستان و راجر پنروز، فیزیکدان نظری مشهور دانشگاه آکسفورد انگلستان است. این
دو در مقاله ی اخیر خود استدلال کردهاند که تصادم سیاهچالههای فوق سنگین پیش از
مهبانگ ممکن است باعث ایجاد امواج گرانشی کروی پخششوندهای شده باشد که اثر خود
را به صورت حلقههای مشخص در تابش زمینه کیهانی بر جای گذاشتهاند.
راجر پنروز (راست) و واهه گارزادیان
از موفقیت های پنروز کسب جایزه ی ولف در فیزیک (۱۹۸۸م.) و مدال
کاپلی (۲۰۰۸م.) است و در سال 2020م. وی بخاطر «کشف ارتباط تشکیل سیاهچاله و نظریه نسبیت عام»
موفق
به دریافت نیمی از جایزه نوبل فیزیک ۲۰۲۰ شد. کسب این جایزه در سن نود سالگی حاصل
عمری مطالعه و تحقیق است که شاید بسیاری از افراد دیگری لیاقت دریافت آن را دارند
ولی این افتخار به وی تعلق گرفت تا شاید مانند هاوکینگ ناکام از دنیا نرود.
اخبار و مقالات سایت ویویدکس.